Procedury FIDIC

Czy w umowie o roboty budowlane opartej o Warunki Kontraktowe FIDIC konieczne jest sporządzenie Protokołu odbioru końcowego robót? Uważna lektura klauzuli 10.1 Warunków Ogólnych pozwala jednoznacznie stwierdzić, że nie ma tam mowy o żadnym Protokole odbioru. Wykonawca po zakończeniu Robót (lub tuż przed) składa Inżynierowi wniosek o wydanie Świadectwa Przejęcia. IK w terminie 28 dni wydaje Świadectwo, albo odmawia jego wydania z podaniem uzasadnienia. I na tym w zasadzie należałoby zakończyć. Protokół odbioru końcowego (wbrew niektórym sądom) nie jest również wymagany przez obowiązujące przepisy prawa budowlanego. Protokołu Nie musimy go także załączać do wniosku o pozwolenie na użytkowanie obiektu (choć czasami PINB bezprawnie żąda od nas takiego dokumentu). Wydaje się więc, że o ile nie zmodyfikowaliśmy sobie klauzuli 10.1 w Szczególnych Warunkach Kontraktu, Protokół odbioru końcowego nie jest konieczny, a wystarczającym dokumentem potwierdzającym zakończenie prac i gotowość obiektu do użytkowania jest w stosunku między Stronami Kontraktu Świadectwo Przejęcia wydawane przez Inżyniera Kontraktu.

Nie mniej jednak w warunkach polskiej praktyki budowlanej Protokół końcowy bardzo często jest sporządzany obok Świadectwa Przejęcia. I bardzo dobrze. O bogatej krajowej praktyce napiszę na pewno osobno. Chciałbym tu jednak podkreślić, że w odróżnieniu od krajów anglosaskich skąd wywodzi się FIDIC oraz krajów ameryki łacińskiej i afrykańskich (gdzie obecnie FIDIC świetnie się przyjmuje) Polska posiada własne, ugruntowane, praktyczne procedury budowlane sięgające jeszcze czasów przedwojennych. Również dziś mogą one stanowić znakomite uzupełnienie Warunków FIDIC. Jednym z elementów tych procedur jest właśnie Protokół odbioru końcowego robót, który możemy wprowadzić np. w formie załącznika do Świadectwa Przejęcia wydawanego przez Inżyniera Kontraktu. Formuła Protokołu pozwala zaangażować do prac odbiorowych Zamawiającego, który jest przecież ostatecznym beneficjentem Robót. Poszczególne punkty Protokołu pozwolą nam uporządkować proces przeglądu wykonanych Robót, stanu wykonania spraw formalnych niezbędnych do rozpoczęcia użytkowania obiektu, zdefiniować i wypisać prace zaległe i usterki do usunięcia. Pewną przeszkodą mogą być opory Zamawiającego w podpisaniu Protokołu, ale z drugiej strony pozwoli to na szybkie określenie oceny Zamawiającego dot. wykonanych prac. W świetle niedookreślonej jednak w WK FIDIC kwestii reprezentacji Zamawiającego przez IK jest to bardzo pożądane ażeby Wykonawca przed oddaniem obiektu do eksploatacji poznał jednoznaczne stanowisko Zamawiającego w zakresie wykonanych Robót, prac zaległych i ewentualnych usterek. Szczególnie, że w Okresie zgłaszania wad rola Inżyniera w bezpośrednim kontakcie z Wykonawcą spada na plan drugi. Prym wiedzie relacja Wykonawca – Zamawiający (jako użytkownik obiektu).